İletişim Başkanlığı’na bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), Anadolu Ajansı (AA)’nın 2 Nisan’daki kart harcamalarıyla ilgili haberlerinde yer alan verilerin doğruluğunu teyit etti. Bazı yayın organlarında yer alan, "Anadolu Ajansı, 2 Nisan'daki kart harcamalarını kendisi hesapladı" iddiasının gerçek dışı olduğu belirtildi.

AA'nın Veri Kaynağı: Bankalararası Kart Merkezi (BKM)

AA'nın haberlerinde kullanılan 28 milyar TL'lik rakamın, Bankalararası Kart Merkezi (BKM)'nden doğrudan temin edildiği vurgulandı. Bu rakam, 2 Nisan 2025 günü saat 17.00'ye kadar takas sistemine yansıyan verileri kapsıyor. BKM'nin Yurtiçi Takas ve Hesaplaşma Sistemi, farklı bankalara ait kart ve POS cihazları arasında yapılan işlemleri kaydeder. Sistem, toplam kartlı işlemlerin yaklaşık %55'ini kapsamaktadır. Aynı bankaya ait kart ve POS cihazları arasında yapılan işlemler ise, bankaların kendi iç sistemlerinde işlenir ve BKM'ye anlık olarak yansımaz. Bu nedenle, BKM verileri toplam kart harcamalarının bir kısmını yansıtır. Kalan %45'lik kısım ise BKM'ye iletildikten sonra en az 5 gün sonra raporlanabilmektedir. Bu durum, Anadolu Ajansı'nın verileri kendi hesapladığı yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığını göstermektedir.

BKM Verilerinin Sınırı ve Raporlama Süreci

BKM verilerinin kapsamlı olmasına rağmen, tüm kartlı işlemleri kapsamadığını anlamak önemlidir. Bankaların kendi iç sistemlerinde işlenen işlemler, BKM'ye zaman gecikmesiyle iletilir. Bu gecikme, toplam harcamaların anlık ve kesin bir şekilde tespit edilmesini engeller. AA'nın kullandığı veriler, anlık olarak erişilebilir verileri yansıttığı için tam bir resmi temsil etmeyebilir. Dolayısıyla, haberlerde yer alan rakamlar, BKM’nin belirli bir zamana kadar kaydettiği verileri temsil etmektedir. Bu durum, haberin içeriğinin tam olarak anlaşılabilmesi için önemli bir detaydır. Dezenformasyon iddialarının gerçeklerle örtüşmediği, bu açıklamayla bir kez daha teyit edilmiştir.

Kamuoyunu Yanıltıcı İddialar

DMM, kamuoyunu manipüle etmeye yönelik asılsız iddialara itibar edilmemesi gerektiğini belirtti. AA'nın haberlerindeki şeffaflık ve veri kaynaklarının açıkça belirtilmesi, haberciliğin etik ilkelerine uygun bir yaklaşımdır. Doğru habercilik için kaynakların doğru ve şeffaf bir şekilde gösterilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu konuda kamuoyu bilinçlendirilmeli ve doğru bilgilere ulaşmanın yolları araştırılmalıdır. Bu tarz asılsız haberlere itibar edilmemesi ve doğru bilgiye ulaşmak için güvenilir kaynaklara başvurulması büyük önem taşımaktadır.